-
1 aperio
ăpĕrĭo, ĕrŭi, ertum, 4, v. a. ( fut. aperibo, Plaut. Truc. 4, 2, 50; Pompon. ap. Non. p. 506, 30) [ab-pario, to get from, take away from, i.e. to uncover, like the opp. operio, from obpario, to get for, to put upon, i. e. to cover; this is the old explanation, and is received by Corssen, Ausspr. I. p. 653; II. p. 410, and by Vanicek, p. 503], to uncover, make or lay bare.I.Lit.:II.patinas,
Plaut. Ps. 3, 2, 51: apertae surae, Turp. ap. Non. p. 236, 16:apertis lateribus,
Sisenn. ib. p. 236, 26:capite aperto esse,
Varr. ib. p. 236, 25;p. 236, 28: ut corporis partes quaedam aperiantur,
Cic. Off. 1, 35, 129:caput aperuit,
id. Phil. 2, 31; Sall. H. Fragm. ap. Non. p. 236, 20:capita,
Plin. 28, 6, 17, § 60:aperto pectore,
Ov. M. 2, 339; and poet. transf. to the person:apertae pectora matres,
id. ib. 13, 688:ramum,
Verg. A. 6, 406 al. — Trop., to make visible, to show, reveal, Liv. 22, 6:dispulsā nebulā diem aperuit,
id. 26, 17 (cf. just before:densa nebula campos circa intexit): dies faciem victoriae,
Tac. Agr. 38:lux aperuit bellum ducemque belli,
Liv. 3, 15:novam aciem dies aperuit,
Tac. H. 4, 29:his unda dehiscens Terram aperit,
opens to view, Verg. A. 1, 107.—From the intermediate idea of making visible,Metaph.A.1.. To unclose, open: aperto ex ostio Alti Acheruntis, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 16, 37:2.aperite aliquis ostium,
Ter. Ad. 4, 4, 26; so id. Heaut. 2, 3, 35:forem aperi,
id. Ad. 2, 1, 13:fores,
id. Eun. 2, 2, 52; Ov. M. 10, 457; Suet. Aug. 82:januas carceris,
Vulg. Act. 5, 19:fenestram,
ib. Gen. 8, 6:liquidas vias,
to open the liquid way, Lucr. 1, 373; so Verg. A. 11, 884:sucum venis fundere apertis,
to pour out moisture from its open veins, Lucr. 5, 812:saccum,
Vulg. Gen. 42, 27:os,
ib. ib. 22, 28:labia, ib. Job, 11, 5: oculos,
ib. Act. 9, 8:accepi fasciculum, in quo erat epistula Piliae: abstuli, aperui, legi,
Cic. Att. 5, 11 fin.; so id. ib. 1, 13;6, 3: aperire librum,
Vulg. Apoc. 5, 5; 20, 12:testamentum,
Plin. 7, 52, 53, § 177 (cf.:testamentum resignare,
Hor. Ep. 1, 7, 9); Suet. Caes. 83; id. Aug. 17:sigillum aperire,
to break, Vulg. Apoc. 6, 3 al.:ferro iter aperiundum est,
Sall. C. 58, 7:locum... asylum,
to make it an asylum, Liv. 1, 8:subterraneos specus,
Tac. G. 16:navigantibus maria,
Plin. 2, 47, 47, § 122:arbor florem aperit,
id. 12, 11, 23, § 40 et saep.: aperire parietem, to open a wall, in order to put a door or window in it, Dig. 8, 2, 40: alicui oculos aperire, to give sight to (after the Heb.), Vulg. Joan. 9, 10; 9, 14 al.; so,aures aperire,
to restore hearing to, ib. Marc. 7, 35.—Trop.:B.nec ita claudenda est res familiaris, ut eam benignitas aperire non possit,
Cic. Off. 2, 15, 54: amicitiae fores. id. Fam. 13, 10:multus apertus cursus ad laudem,
id. Phil. 14, 6 fin.:tibi virtus tua reditum ad tuos aperuit,
id. Fam. 6, 11:philosophiae fontes,
id. Tusc. 1, 3, 6; id. Mil. 31, 85 et saep.: alicujus oculos aperire, to open one's eyes, make him discern (after the Heb.), Vulg. Gen. 3, 5; 3, 7; ib. Act. 26, 18; so,alicujus cor aperire,
ib. ib. 16, 14: ventus [p. 136] incendio viam aperuit, Liv. 6, 2:occasionem ad invadendum,
id. 4, 53; so id. 9, 27: si hanc fenestram aperueritis (i.e. if you enter upon the way of complaint), nihil aliud agi sinetis, Suet. Tib. 28 (cf. Ter. Heaut. 3, 1, 72:Quantam fenestram ad nequitiem patefeceris!): quia aperuisset gentibus ostium fidei,
Vulg. Act. 14, 27; ib. Col. 4, 3.— So of the new year, to open it, i.e. begin:annum,
Verg. G. 1, 217:contigit ergo privatis aperire annum (since the consul entered upon his office the first of January),
Plin. Pan. 58, 4 Gierig and Schaef.—So also of a school, to establish, set up, begin, or open it:Dionysius tyrannus Corinthi dicitur ludum aperuisse,
Cic. Fam. 9, 18; so Suet. Gram. 16; id. Rhet. 4.— Poet.:fuste aperire caput,
i.e. to cleave, split the head, Juv. 9, 98.—Aperire locum (populum, gentes, etc.), to lay open a place, people, etc., i.e. to open an entrance to, render accessible (cf. patefacio);C.most freq. in the histt., esp. in Tacitus: qui aperuerint armis orbem terrarum,
Liv. 42, 52; 42, 4:Syriam,
Tac. A. 2, 70:omnes terras fortibus viris natura aperuit,
id. H. 4, 64:novas gentes,
id. Agr. 22:gentes ac reges,
id. G. 1:Britanniam tamdiu clausam aperit,
Mel. 3, 6, 4; Luc. 1, 465 Cort.:Eoas,
id. 4, 352:pelagus,
Val. Fl. 1, 169.—Transf. to mental objects, to disclose something unknown, to unveil, reveal, make known, unfold, to prove, demonstrate; or gen. to explain, recount, etc.:A.occulta quaedam et quasi involuta aperiri,
Cic. Fin. 1, 9, 30:explicanda est saepe verbis mens nostra de quāque re atque involutae rei notitia definiendo aperienda est,
id. Or. 33, 116:alicui scripturas aperire,
Vulg. Luc. 24, 32:tua probra aperibo omnia,
Plaut. Truc. 4, 2, 50: ne exspectetis argumentum fabulae;hi partem aperient,
Ter. Ad. prol. 23:non quo aperiret sententiam suam, sed etc.,
Cic. de Or. 1, 18, 84:eo praesente conjurationem aperit,
Sall. C. 40, 6:naturam et mores,
id. ib. 53 fin.; so id. ib. 45, 1; 47, 1; id. J. 33, 4:lux fugam hostium aperuit,
Liv. 27, 2:aperiri error poterat,
id. 26, 10:casus aperire futuros,
to disclose the future, Ov. M. 15, 559:futura aperit,
Tac. H. 2, 4.—So also, se aperire or aperiri, to reveal one's true disposition, character:tum coacti necessario se aperiunt,
show themselves in their true light, Ter. And. 4, 1, 8:studio aperimur in ipso,
Ov. A. A. 3, 371:exspectandum, dum se ipsa res aperiret,
Nep. Paus. 3, 7; Quint. prooem. § 3.—Sometimes constr. with acc. and inf., a rel.-clause, or de:cum jam directae in se prorae hostes appropinquare aperuissent,
Liv. 44, 28:domino navis, quis sit, aperit,
Nep. Them. 8, 6; so id. Eum. 13, 3: de clementiā, Auct. ad Her. 2, 31.—In a gen. sense (freq. in epistt.) in Cic. Att. 5, 1, 2: de Oppio factum est, ut volui, et maxime, quod DCCC. aperuisti, you promised, i.e. that it should be paid to him (= ostendisti te daturum, Manut.); cf.the more definite expression: de Oppio bene curāsti, quod ei DCCC. exposuisti,
id. ib. 5, 4, 3.—Hence, ăpertus, a, um, P. a.; pr., opened; hence, open, free.Lit.1.Without covering, open, uncovered (opp. tectus):2.naves apertae,
without deck, Cic. Verr. 2, 5, 40; Liv. 31, 22 fin.; cf. id. 32, 21, 14: centum tectae naves et quinquaginta leviores apertae, et saep.; v. navis.—Also, without covering or defence, unprotected, exposed:locus,
Caes. B. C. 3, 84.— Poet., of the sky, clear, cloudless:caelo invectus aperto,
Verg. A. 1, 155:aether,
id. ib. 1, 587:aperta serena prospicere,
id. G. 1, 393.—Unclosed, open, not shut (opp. clausus):B.Janua cum per se transpectum praebet apertum,
since this affords an open view through it, Lucr. 4, 272:oculi,
id. 4, 339:oculorum lumine aperto,
id. 4, 1139 et saep.:nihil tam clausum, neque tam reconditum, quod non istius cupiditati apertissimum promptissimumque esset,
Cic. Verr. 2, 4, 20:caelum patens atque apertum,
id. Div. 1, 1 (diff. from 1.); so Ov. M. 6, 693:vidit caelos apertos,
Vulg. Marc. 1, 10:apertus et propatulus locus,
Cic. Verr. 2, 4, 49:iter,
Liv. 31, 2:apertior aditus ad moenia,
id. 9, 28:campi,
id. 38, 3:per apertum limitem (viae),
Tac. H. 3, 21; Ov. M. 1, 285:fenestrae,
Vulg. Dan. 6, 10:ostia,
ib. ib. 13, 39:aequor,
Ov. M. 4, 527; so id. ib. 8, 165; 11, 555 et saep. — Poet., of a battle: nec aperti copia Martis Ulla fuit, an action in the open field, Ov. M. 13, 208.—Very freq. ăpertum, subst., that which is open, free; an open, clear space:in aperto,
Lucr. 3, 604:per apertum fugientes,
Hor. C, 3, 12, 10:impetum ex aperto facerent,
Liv. 35, 5:castra in aperto posita,
id. 1, 33; so id. 22, 4:volantem in aperto,
Plin. 10, 8, 9, § 22:in aperta prodeunt,
id. 8, 32, 50, § 117:disjecit naves in aperta Oceani,
Tac. A. 2, 23.—Trop.1.a.. Opp. to that which is concealed, covered, dark, open, clear, plain, evident, manifest, unobstructed:b.nam nihil aegrius est quam res secernere apertas ab dubiis,
nothing is, indeed, more difficult than to separate things that are evident from those that are doubtful, Lucr. 4, 467; so id. 4, 596; 1, 915; 5, 1062:cum illum ex occultis insidiis in apertum latrocinium conjecimus,
Cic. Cat. 2, 1:simultates partim obscurae, partim apertae,
id. Manil. 24:quid enim potest esse tam apertum tamque perspicuum?
id. N. D. 2, 2, 4:quid rem apertam suspectam facimus?
Liv. 41, 24:non furtim, sed vi aperta,
id. 25, 24:apertus animi motus,
Quint. 10, 3, 21:invidia in occulto, adulatio in aperto,
Tac. H. 4, 4 et saep.—So, in rhet., of clear, intelligible discourse:multo apertius ad intellegendum est, si, etc.... apertam enim narrationem tam esse oportet quam, etc.,
Cic. de Or. 2, 80, 328; cf. id. Inv. 1, 20.—Hence,Esp. as subst.: in aperto esse,(α).To be clear, evident, well known, notorious, en tôi phanerôi einai:(β).ad cognoscendum omnia illustria magis magisque in aperto,
Sall. J. 5, 3.—To be easily practicable, easy, facile (the figure taken from an open field or space):2.agere memoratu digna pronum magisque in aperto erat,
there was a greater inclination and a more open way to, Tac. Agr. 1:hostes aggredi in aperto foret,
id. H. 3, 56:vota virtusque in aperto omniaque prona victoribus,
id. Agr. 33.—Of character, without dissimulation, open, frank, candid:I.animus apertus et simplex,
Cic. Fam. 1, 9; id. Off. 3, 13, 57:pectus,
id. Lael. 26, 97. —Hence, ironically: ut semper fuit apertissimus, as he has always been very open, frank (for impudent, shameless), Cic. Mur. 35.—Hence, ăpertē, adv., openly, clearly, plainly.In gen.:II.tam aperte irridens,
Ter. Phorm. 5, 8, 62:ab illo aperte tecte quicquid est datum, libenter accepi,
Cic. Att. 1, 14, 4; id. Or. 12, 38; id. Am. 18, 67:cum Fidenae aperte descissent,
Liv. 1, 27:aperte quod venale habet ostendit,
Hor. S. 1, 2, 83:aperte revelari,
Vulg. 1 Reg. 2, 27:non jam secretis colloquiis, sed aperte fremere,
Tac. A. 11, 28:aperte adulari,
Cic. Am. 26, 99:aperte mentiri,
id. Ac. 2, 6, 18:aperte pugnare, id. ap. Aquil. Rom. 10: aperte immundus est,
Vulg. Lev. 13, 26.— Comp.:cum ipsum dolorem hic tulit paulo apertius,
Cic. Planc. 34; id. Att. 16, 3, 5; Curt. 6, 1, 11:ab his proconsuli venenum inter epulas datum est apertius quam ut fallerent,
Tac. A. 13, 1.— Sup.:hinc empta apertissime praetura,
Cic. Verr. 1, 100:equite Romano per te apertissime interfecto,
id. Har. Resp. 30:largiri,
id. ib. 56:praedari,
id. Verr. 1, 130.—Esp. of what is set forth in words or writing, plainly, clearly, freely, without reserve:nempe ergo aperte vis quae restant me loqui?
Ter. And. 1, 2, 24; id. Phorm. 4, 3, 49:aperte indicat (lex) posse rationem habere non praesentis,
Cic. ad Brut. 1, 5, 3:Non tu istuc mihi dictura aperte es, quicquid est?
Ter. Eun. 5, 1, 3:narrare,
id. Heaut. 4, 3, 24:scribere,
Cic. Fam. 5, 7, 3; Quint. 1, 5, 43.— Comp.:Planius atque apertius dicam,
Cic. Rosc. Com. 14, 43:distinguere,
Quint. 3, 6, 45.— Sup.:istius injurias quam apertissime vobis planissimeque explicare,
Cic. Verr. 2, 64, 156:aliquid apertissime ostendere,
Quint. 5, 12, 11. -
2 aperte
ăpĕrĭo, ĕrŭi, ertum, 4, v. a. ( fut. aperibo, Plaut. Truc. 4, 2, 50; Pompon. ap. Non. p. 506, 30) [ab-pario, to get from, take away from, i.e. to uncover, like the opp. operio, from obpario, to get for, to put upon, i. e. to cover; this is the old explanation, and is received by Corssen, Ausspr. I. p. 653; II. p. 410, and by Vanicek, p. 503], to uncover, make or lay bare.I.Lit.:II.patinas,
Plaut. Ps. 3, 2, 51: apertae surae, Turp. ap. Non. p. 236, 16:apertis lateribus,
Sisenn. ib. p. 236, 26:capite aperto esse,
Varr. ib. p. 236, 25;p. 236, 28: ut corporis partes quaedam aperiantur,
Cic. Off. 1, 35, 129:caput aperuit,
id. Phil. 2, 31; Sall. H. Fragm. ap. Non. p. 236, 20:capita,
Plin. 28, 6, 17, § 60:aperto pectore,
Ov. M. 2, 339; and poet. transf. to the person:apertae pectora matres,
id. ib. 13, 688:ramum,
Verg. A. 6, 406 al. — Trop., to make visible, to show, reveal, Liv. 22, 6:dispulsā nebulā diem aperuit,
id. 26, 17 (cf. just before:densa nebula campos circa intexit): dies faciem victoriae,
Tac. Agr. 38:lux aperuit bellum ducemque belli,
Liv. 3, 15:novam aciem dies aperuit,
Tac. H. 4, 29:his unda dehiscens Terram aperit,
opens to view, Verg. A. 1, 107.—From the intermediate idea of making visible,Metaph.A.1.. To unclose, open: aperto ex ostio Alti Acheruntis, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 16, 37:2.aperite aliquis ostium,
Ter. Ad. 4, 4, 26; so id. Heaut. 2, 3, 35:forem aperi,
id. Ad. 2, 1, 13:fores,
id. Eun. 2, 2, 52; Ov. M. 10, 457; Suet. Aug. 82:januas carceris,
Vulg. Act. 5, 19:fenestram,
ib. Gen. 8, 6:liquidas vias,
to open the liquid way, Lucr. 1, 373; so Verg. A. 11, 884:sucum venis fundere apertis,
to pour out moisture from its open veins, Lucr. 5, 812:saccum,
Vulg. Gen. 42, 27:os,
ib. ib. 22, 28:labia, ib. Job, 11, 5: oculos,
ib. Act. 9, 8:accepi fasciculum, in quo erat epistula Piliae: abstuli, aperui, legi,
Cic. Att. 5, 11 fin.; so id. ib. 1, 13;6, 3: aperire librum,
Vulg. Apoc. 5, 5; 20, 12:testamentum,
Plin. 7, 52, 53, § 177 (cf.:testamentum resignare,
Hor. Ep. 1, 7, 9); Suet. Caes. 83; id. Aug. 17:sigillum aperire,
to break, Vulg. Apoc. 6, 3 al.:ferro iter aperiundum est,
Sall. C. 58, 7:locum... asylum,
to make it an asylum, Liv. 1, 8:subterraneos specus,
Tac. G. 16:navigantibus maria,
Plin. 2, 47, 47, § 122:arbor florem aperit,
id. 12, 11, 23, § 40 et saep.: aperire parietem, to open a wall, in order to put a door or window in it, Dig. 8, 2, 40: alicui oculos aperire, to give sight to (after the Heb.), Vulg. Joan. 9, 10; 9, 14 al.; so,aures aperire,
to restore hearing to, ib. Marc. 7, 35.—Trop.:B.nec ita claudenda est res familiaris, ut eam benignitas aperire non possit,
Cic. Off. 2, 15, 54: amicitiae fores. id. Fam. 13, 10:multus apertus cursus ad laudem,
id. Phil. 14, 6 fin.:tibi virtus tua reditum ad tuos aperuit,
id. Fam. 6, 11:philosophiae fontes,
id. Tusc. 1, 3, 6; id. Mil. 31, 85 et saep.: alicujus oculos aperire, to open one's eyes, make him discern (after the Heb.), Vulg. Gen. 3, 5; 3, 7; ib. Act. 26, 18; so,alicujus cor aperire,
ib. ib. 16, 14: ventus [p. 136] incendio viam aperuit, Liv. 6, 2:occasionem ad invadendum,
id. 4, 53; so id. 9, 27: si hanc fenestram aperueritis (i.e. if you enter upon the way of complaint), nihil aliud agi sinetis, Suet. Tib. 28 (cf. Ter. Heaut. 3, 1, 72:Quantam fenestram ad nequitiem patefeceris!): quia aperuisset gentibus ostium fidei,
Vulg. Act. 14, 27; ib. Col. 4, 3.— So of the new year, to open it, i.e. begin:annum,
Verg. G. 1, 217:contigit ergo privatis aperire annum (since the consul entered upon his office the first of January),
Plin. Pan. 58, 4 Gierig and Schaef.—So also of a school, to establish, set up, begin, or open it:Dionysius tyrannus Corinthi dicitur ludum aperuisse,
Cic. Fam. 9, 18; so Suet. Gram. 16; id. Rhet. 4.— Poet.:fuste aperire caput,
i.e. to cleave, split the head, Juv. 9, 98.—Aperire locum (populum, gentes, etc.), to lay open a place, people, etc., i.e. to open an entrance to, render accessible (cf. patefacio);C.most freq. in the histt., esp. in Tacitus: qui aperuerint armis orbem terrarum,
Liv. 42, 52; 42, 4:Syriam,
Tac. A. 2, 70:omnes terras fortibus viris natura aperuit,
id. H. 4, 64:novas gentes,
id. Agr. 22:gentes ac reges,
id. G. 1:Britanniam tamdiu clausam aperit,
Mel. 3, 6, 4; Luc. 1, 465 Cort.:Eoas,
id. 4, 352:pelagus,
Val. Fl. 1, 169.—Transf. to mental objects, to disclose something unknown, to unveil, reveal, make known, unfold, to prove, demonstrate; or gen. to explain, recount, etc.:A.occulta quaedam et quasi involuta aperiri,
Cic. Fin. 1, 9, 30:explicanda est saepe verbis mens nostra de quāque re atque involutae rei notitia definiendo aperienda est,
id. Or. 33, 116:alicui scripturas aperire,
Vulg. Luc. 24, 32:tua probra aperibo omnia,
Plaut. Truc. 4, 2, 50: ne exspectetis argumentum fabulae;hi partem aperient,
Ter. Ad. prol. 23:non quo aperiret sententiam suam, sed etc.,
Cic. de Or. 1, 18, 84:eo praesente conjurationem aperit,
Sall. C. 40, 6:naturam et mores,
id. ib. 53 fin.; so id. ib. 45, 1; 47, 1; id. J. 33, 4:lux fugam hostium aperuit,
Liv. 27, 2:aperiri error poterat,
id. 26, 10:casus aperire futuros,
to disclose the future, Ov. M. 15, 559:futura aperit,
Tac. H. 2, 4.—So also, se aperire or aperiri, to reveal one's true disposition, character:tum coacti necessario se aperiunt,
show themselves in their true light, Ter. And. 4, 1, 8:studio aperimur in ipso,
Ov. A. A. 3, 371:exspectandum, dum se ipsa res aperiret,
Nep. Paus. 3, 7; Quint. prooem. § 3.—Sometimes constr. with acc. and inf., a rel.-clause, or de:cum jam directae in se prorae hostes appropinquare aperuissent,
Liv. 44, 28:domino navis, quis sit, aperit,
Nep. Them. 8, 6; so id. Eum. 13, 3: de clementiā, Auct. ad Her. 2, 31.—In a gen. sense (freq. in epistt.) in Cic. Att. 5, 1, 2: de Oppio factum est, ut volui, et maxime, quod DCCC. aperuisti, you promised, i.e. that it should be paid to him (= ostendisti te daturum, Manut.); cf.the more definite expression: de Oppio bene curāsti, quod ei DCCC. exposuisti,
id. ib. 5, 4, 3.—Hence, ăpertus, a, um, P. a.; pr., opened; hence, open, free.Lit.1.Without covering, open, uncovered (opp. tectus):2.naves apertae,
without deck, Cic. Verr. 2, 5, 40; Liv. 31, 22 fin.; cf. id. 32, 21, 14: centum tectae naves et quinquaginta leviores apertae, et saep.; v. navis.—Also, without covering or defence, unprotected, exposed:locus,
Caes. B. C. 3, 84.— Poet., of the sky, clear, cloudless:caelo invectus aperto,
Verg. A. 1, 155:aether,
id. ib. 1, 587:aperta serena prospicere,
id. G. 1, 393.—Unclosed, open, not shut (opp. clausus):B.Janua cum per se transpectum praebet apertum,
since this affords an open view through it, Lucr. 4, 272:oculi,
id. 4, 339:oculorum lumine aperto,
id. 4, 1139 et saep.:nihil tam clausum, neque tam reconditum, quod non istius cupiditati apertissimum promptissimumque esset,
Cic. Verr. 2, 4, 20:caelum patens atque apertum,
id. Div. 1, 1 (diff. from 1.); so Ov. M. 6, 693:vidit caelos apertos,
Vulg. Marc. 1, 10:apertus et propatulus locus,
Cic. Verr. 2, 4, 49:iter,
Liv. 31, 2:apertior aditus ad moenia,
id. 9, 28:campi,
id. 38, 3:per apertum limitem (viae),
Tac. H. 3, 21; Ov. M. 1, 285:fenestrae,
Vulg. Dan. 6, 10:ostia,
ib. ib. 13, 39:aequor,
Ov. M. 4, 527; so id. ib. 8, 165; 11, 555 et saep. — Poet., of a battle: nec aperti copia Martis Ulla fuit, an action in the open field, Ov. M. 13, 208.—Very freq. ăpertum, subst., that which is open, free; an open, clear space:in aperto,
Lucr. 3, 604:per apertum fugientes,
Hor. C, 3, 12, 10:impetum ex aperto facerent,
Liv. 35, 5:castra in aperto posita,
id. 1, 33; so id. 22, 4:volantem in aperto,
Plin. 10, 8, 9, § 22:in aperta prodeunt,
id. 8, 32, 50, § 117:disjecit naves in aperta Oceani,
Tac. A. 2, 23.—Trop.1.a.. Opp. to that which is concealed, covered, dark, open, clear, plain, evident, manifest, unobstructed:b.nam nihil aegrius est quam res secernere apertas ab dubiis,
nothing is, indeed, more difficult than to separate things that are evident from those that are doubtful, Lucr. 4, 467; so id. 4, 596; 1, 915; 5, 1062:cum illum ex occultis insidiis in apertum latrocinium conjecimus,
Cic. Cat. 2, 1:simultates partim obscurae, partim apertae,
id. Manil. 24:quid enim potest esse tam apertum tamque perspicuum?
id. N. D. 2, 2, 4:quid rem apertam suspectam facimus?
Liv. 41, 24:non furtim, sed vi aperta,
id. 25, 24:apertus animi motus,
Quint. 10, 3, 21:invidia in occulto, adulatio in aperto,
Tac. H. 4, 4 et saep.—So, in rhet., of clear, intelligible discourse:multo apertius ad intellegendum est, si, etc.... apertam enim narrationem tam esse oportet quam, etc.,
Cic. de Or. 2, 80, 328; cf. id. Inv. 1, 20.—Hence,Esp. as subst.: in aperto esse,(α).To be clear, evident, well known, notorious, en tôi phanerôi einai:(β).ad cognoscendum omnia illustria magis magisque in aperto,
Sall. J. 5, 3.—To be easily practicable, easy, facile (the figure taken from an open field or space):2.agere memoratu digna pronum magisque in aperto erat,
there was a greater inclination and a more open way to, Tac. Agr. 1:hostes aggredi in aperto foret,
id. H. 3, 56:vota virtusque in aperto omniaque prona victoribus,
id. Agr. 33.—Of character, without dissimulation, open, frank, candid:I.animus apertus et simplex,
Cic. Fam. 1, 9; id. Off. 3, 13, 57:pectus,
id. Lael. 26, 97. —Hence, ironically: ut semper fuit apertissimus, as he has always been very open, frank (for impudent, shameless), Cic. Mur. 35.—Hence, ăpertē, adv., openly, clearly, plainly.In gen.:II.tam aperte irridens,
Ter. Phorm. 5, 8, 62:ab illo aperte tecte quicquid est datum, libenter accepi,
Cic. Att. 1, 14, 4; id. Or. 12, 38; id. Am. 18, 67:cum Fidenae aperte descissent,
Liv. 1, 27:aperte quod venale habet ostendit,
Hor. S. 1, 2, 83:aperte revelari,
Vulg. 1 Reg. 2, 27:non jam secretis colloquiis, sed aperte fremere,
Tac. A. 11, 28:aperte adulari,
Cic. Am. 26, 99:aperte mentiri,
id. Ac. 2, 6, 18:aperte pugnare, id. ap. Aquil. Rom. 10: aperte immundus est,
Vulg. Lev. 13, 26.— Comp.:cum ipsum dolorem hic tulit paulo apertius,
Cic. Planc. 34; id. Att. 16, 3, 5; Curt. 6, 1, 11:ab his proconsuli venenum inter epulas datum est apertius quam ut fallerent,
Tac. A. 13, 1.— Sup.:hinc empta apertissime praetura,
Cic. Verr. 1, 100:equite Romano per te apertissime interfecto,
id. Har. Resp. 30:largiri,
id. ib. 56:praedari,
id. Verr. 1, 130.—Esp. of what is set forth in words or writing, plainly, clearly, freely, without reserve:nempe ergo aperte vis quae restant me loqui?
Ter. And. 1, 2, 24; id. Phorm. 4, 3, 49:aperte indicat (lex) posse rationem habere non praesentis,
Cic. ad Brut. 1, 5, 3:Non tu istuc mihi dictura aperte es, quicquid est?
Ter. Eun. 5, 1, 3:narrare,
id. Heaut. 4, 3, 24:scribere,
Cic. Fam. 5, 7, 3; Quint. 1, 5, 43.— Comp.:Planius atque apertius dicam,
Cic. Rosc. Com. 14, 43:distinguere,
Quint. 3, 6, 45.— Sup.:istius injurias quam apertissime vobis planissimeque explicare,
Cic. Verr. 2, 64, 156:aliquid apertissime ostendere,
Quint. 5, 12, 11. -
3 sumo
sūmo, sumpsi, sumptum, 3 (sync. form of the inf. perf. sumpse, Naev. ap. Gell. 2, 19, 6 (Com. Rel. v. 97 Rib.;I.suremit for sumpsit, surempsit for sumpserit,
Paul. Diac. 299, 2; Fest. 298, 9), v. a. [contr. for subimo, from sub-emo], to take, take up, lay hold of, assume (syn. capio).In gen.: auferere, non abibis, si ego fustem sumpsero, Plaut. Am. 1, 1, 202:B.laciniam,
id. Merc. 1, 2, 16:si hoc digitulis duobus sumebas primoribus,
id. Bacch. 4, 4, 24:si mutuas non potero, certum'st sumam foenore,
id. As. 1, 3, 95:postremo a me argentum quanti est sumito,
Ter. Ad. 5, 9, 20:locum ( = capere),
Plaut. Aul. 4, 6, 9:legem in manus,
Cic. Agr. 2, 6, 15:unum quodque vas in manus,
id. Verr. 2, 4, 27, § 63:Epicurum et Metrodorum non fere praeter suos quisquam in manus sumit,
id. Tusc. 2, 3, 8:orationes in manus,
Quint. 10, 1, 22:litteras ad te a M. Lepido consule quasi commendaticias sumpsimus,
have taken, provided ourselves with, Cic. Fam. 13, 26, 3:spatium ad vehicula comportanda,
Liv. 2, 4:spatium ad colloquendum,
id. 8, 18:ferrum ad aliquem interficiendum,
id. 40, 11, 10:Tusculi ante quam Romae sumpta sunt arma,
id. 3, 19, 8:pro conjuge ferrum,
Ov. H. 15 (16), 371:arma,
Quint. 5, 10, 71:sume venenum,
id. 8, 5, 23; Nep. Them. 10, 3; id. Hann. 12, 5:partem Falerni,
Hor. C. 1, 27, 9:cyathos,
id. ib. 3, 8, 13:panem perfusam aquā frigidā,
Suet. Aug. 77:potiunculam,
id. Dom. 21:antidotum,
id. Calig. 23:pomum de lance,
Ov. P. 3, 5, 20:cibum,
Nep. Att. 21; Petr. 111:soporem,
Nep. Dion, 2, 5:sumptā virili togā,
put on, Cic. Lael. 1, 1:virilem togam,
Suet. Aug. 8; 94 med.; id. Tib. 7; id. Galb. 4; Val. Max. 5, 4, 4:calceos et vestimenta,
Cic. Rep. 1, 12, 18:regium ornatum,
Nep. Eum. 13, 3: latum clavum (opp. deponere bracas), Poët. ap. Suet. Caes. 80:diadema,
Suet. Calig. 22:annulos ferreos (opp. deponere),
id. Aug. 100:gausapa,
Ov. A. A. 2, 300:alas pedibus virgamque manu tegumenque capillis,
id. M. 1, 672:perventum est eo, quo sumpta navis est,
Cic. Off. 3, 23, 89:pecuniam mutuam,
id. Fl. 20, 46; Sall. C. 24, 2:aurum mutuum,
Suet. Caes. 51.—Of time:diem ad deliberandum,
Caes. B. G. 1, 7:tempus cibi quietisque,
Liv. 32, 11.—Trop.1.In gen.:2.calorem animo,
Lucr. 3, 288:obsequium animo, i. e. animo obsequi,
Plaut. Bacch. 4, 10, 8:Ariovistus tantos sibi spiritus, tantam arrogantiam sumpserat, ut, etc.,
assumed, Caes. B. G. 1, 33; cf.:sumpsi animum,
I took courage, Ov. F. 1, 147:animos serpentis,
id. M. 3, 545:vigorem,
id. P. 3, 4, 31:cum spiritus plebs sumpsisset,
Liv. 4, 54, 8:certamine animi adversus eum sumpto,
id. 37, 10, 2:exempla,
Cic. Lael. 11, 38: sumptis inimicitiis, susceptā causā, etc., taken upon one ' s self, assumed, id. Vatin. 11, 28:omne bellum sumi facile, ceterum aegerrime desinere,
to be undertaken, entered upon, begun, Sall. J. 83, 1; so,bellum cum aliquo,
Liv. 1, 42, 2; 36, 2, 3. —Esp.: supplicium sumere, to exact satisfaction, inflict punishment, rarely absol.:II.supplici sibi sumat, quod volt ipse, ob hanc injuriam,
Plaut. Merc. 5, 4, 31:satis sumpsimus jam supplici,
id. Pers. 5, 2, 72:graviore sententiā pronuntiatā more majorum supplicium sumpsit,
Caes. B. G. 6, 44.—Usu. de aliquo:potuisse hunc de illā supplicium sumere,
Cic. Inv. 2, 27, 82:tum homo nefarius de homine nobili virgis supplicium crudelissime sumeret,
id. Verr. 2, 2, 37, § 91:supplicium de matre sumpsisse,
Cic. Rosc. Am. 24, 66; Liv. 39, 29; cf. supplicium.—Rarely ex aliquo, Liv. 23, 3, 1.— Post-class. also ab aliquo, Val. Max. 4, 1, ext. 1;5, 1, ext. 2.—Rarely poenam sumere ( = capere): pro maleficio poenam sumi oportere,
Cic. Inv. 2, 36, 108:merentis poenas,
Verg. A. 2, 586:poenam scelerato ex sanguine,
id. ib. 12, 949; cf. id. ib. 6, 501.—In partic.A.To take (by choice), to choose, select:B.philosophiae studium,
Cic. Ac. 1, 2, 8:hoc sumo ( = suscipio), hoc mihi deposco,
id. Verr. 1, 12, 36:nos Capuam sumpsimus,
id. Fam. 16, 11, 3:sumat aliquem ex populo monitorem officii sui,
Sall. J. 85, 10:enitimini, ne ego meliores liberos sumpsisse videar quam genuisse,
i. e. to have adopted, id. ib. 10, 8:sumite materiam vestris, qui scribitis, aequam Viribus,
Hor. A. P. 38:quis te mala sumere cogit? Aut quis deceptum ponere sumpta velit?
Ov. Tr. 5, 1, 69 sq.:disceptatorem,
Liv. 1, 50:quod tres patricios magistratus nobilitas sibi sumpsisset,
id. 7, 1:Miltiadem sibi imperatorem,
Nep. Milt. 1, 3.— Poet., with inf.:quem virum aut heroa lyrā vel acri Tibiā sumis celebrare, Clio?
Hor. C. 1, 12, 2: quis sibi res gestas Augusti scribere sumit? id. Ep. 1, 3, 7.—To take as one's own, to assume, claim, arrogate, appropriate to one's self (syn.:C.ascisco, assumo, arrogo): quamquam mihi non sumo tantum neque arrogo, ut, etc.,
Cic. Planc. 1, 3:sed mihi non sumo, ut meum consilium valere debuerit,
id. Att. 8, 11 D, §6: sumpsi hoc mihi pro tuā in me observantiā, ut, etc.,
id. Fam. 13, 50, 1:tantum tibi sumito pro Capitone apud Caesarem, quantum, etc.,
id. ib. 13, 29, 6:sibi imperatorias partes,
Caes. B. C. 3, 51:nec sumit aut ponit secures Arbitrio popularis aurae,
Hor. C. 3, 2, 19:vultus modo sumit acerbos,
Ov. Tr. 5, 8, 17:mores antiquos,
Liv. 3, 68:proelio sumpta Thessalia est,
conquered, Flor. 4, 2, 43.—To take, get, acquire, receive:D.distat sumasne pudenter an rapias,
Hor. Ep. 1, 17, 44:laudemque a crimine sumit,
Ov. M. 6, 474:sumpto rigore,
id. ib. 10, 139:vel tua me Sestus vel te mea sumit Abydos,
id. H. 17 (18), 127. —To take for some purpose, i. e. to use, apply, employ, spend, consume (syn. insumo):E.in malā uxore atque inimico si quid sumas, sumptus est: In bono hospite atque amico quaestus est, quod sumitur,
Plaut. Mil. 3, 1, 79 sq.:minus hercle in hisce rebus sumptum est sex minis,
id. Trin. 2, 4, 9 and 12:frustra operam, opinor, sumo,
Ter. Heaut. 4, 3, 15:frustra laborem,
Caes. B. G. 3, 14:cui rei opus est, ei hilarem hunc sumamus diem,
Ter. Ad. 5, 3, 68:videtis hos quasi sumptos dies ad labefactandam illius dignitatem,
Cic. Rab. Post. 16, 44:sumpseris tibi familiaritatem nostram ad ornamentum,
Plin. Ep. 6, 18, 2. — Poet.: curis sumptus, consumed, worn out, Poët. ap. Cic. Div. 1, 21, 42 (Trag. Fr. Inc. 8 Rib.).—To undertake, begin, enter upon:F.bellum,
Liv. 1, 42; Flor. 4, 12, 24:bellis ponendis sumendisque,
Liv. 8, 4:haec maxime belli ratio sumendi fuerat,
id. 38, 19:duellum cum aliquo,
id. 36, 2:proelia,
Suet. Caes. 60; Tac. H. 2, 45:in hos expeditionem,
Flor. 4, 12, 6:non mandata expeditio, sed sumpta est,
id. 4, 12, 48.— Poet.:prima fide vocisque ratae temptamina sumpsit Liriope,
Ov. M. 3, 341.—In an oration, disputation, etc.1.To take for certain or for granted, to assume, maintain, suppose, affirm:2.alterutrum fatearis enim sumasque necesse'st,
Lucr. 1, 974:nec solum ea sumitis ad concludendum, quae ab omnibus concedantur, sed ea sumitis, quibus concessis, etc.,
Cic. Div. 2, 50, 104:aliquid pro certo,
id. ib. —With inf.-clause:beatos esse deos sumpsisti,
Cic. N. D. 1, 31, 89:pro non dubio legati sumebant, quae Antiochi fuerunt, Eumenem aequius esse quam me habere,
Liv. 39, 28, 5.—To make, take a beginning, etc. (late Lat.):3.ab uno signo sumamus exordium,
Macr. Somn. Scip. 18:ab illā quaestione principium sumere,
Lact. 1, 2: quin fictio a capite sumat exordium, id. Opif. Dei, 12, 7.—To take, bring forward, cite, mention as a proof, an instance, etc. (cf. profero):G.homines notos sumere odiosum est,
Cic. Rosc. Am. 16, 47:unum hoc sumo,
id. ib. 34, 97:sumam annum tertium,
id. Verr. 2, 3, 44, § 104:ex istis tuis sumam aliquem,
id. Cael. 15, 36:quid quisquam potest ex omni memoriā sumere illustrius?
id. Sest. 12, 27:ab oratore aut poëtā probato sumptum ponere exemplum,
Auct. Her. 4, 1, 1.—To take as a purchase, to buy, purchase:H. K.quanti ego genus omnino signorum non aestimo, tanti ista quattuor aut quinque sumpsisti,
Cic. Fam. 7, 23, 2:decumas agri Leontini,
id. Verr. 2, 3, 64, § 149:quae parvo sumi nequeunt, obsonia captas,
Hor. S. 2, 7, 106.— -
4 accēdō or ad-cēdō
accēdō or ad-cēdō cessī ( perf sync.accēstis, V.), cessūrus, ere, to go to, come to, come near, draw near, approach, enter: ad flammam inprudentius, T.: ad oppidum, Cs.: ad hastam, to attend an auction, N.: ad numerum harum, joins, O.: in oppidum: illo: quo, S.: quocumque, S.: iuxta, O.: proxime deos accessit Clodius: propius tribunal, Cu.: urbem, V.: Scyllaeam rabiem scopulosque, V.; (poet.): delubris, O.: regno, shares, O.: sacris, takes part in, O.: accede, come here, O.: deici nullo modo potuisse qui non accesserit; (impers.): quod eā proxime accedi poterat.—Esp., to approach in a hostile manner, attack: acie instructā usque ad castra hostium accessit, Cs.: ad urbem, S.: ad manum, to come to close quarters, N. — Fig., to come near, approach: haud invito ad aurīs sermo mi accessit tuos, T.: ubi accedent anni et, etc., when the years shall come, in which, etc., H. — Esp., to come, happen, befall: voluntas vostra si ad poëtam accesserit, T.: dolor accessit bonis viris.— With the idea of increase, to be added: ut ad causam novum crimen accederet: ad eas navīs accesserant sex, Cs.: Medis adcessere Libues, S.: tantum fiduciae Pompeianis accessit, their confidence rose so high, Cs.: huc accedebant conlecti ex praedonibus, these were joined by, Cs.; (poet.): in tua damna, O.—Esp. with a clause or neuter pron., representing a clause, as subject: ad haec mala hoc mihi accedit etiam: haec, etc., T.: accedet etiam nobis illud, iudex est, etc<*> accessit etiam, quod illa pars equitatūs se cum iis coniunxerat. Cs.: e<*> accedebat, quod iudices dati non erant: huc adcedebat, quod exercitum habuerat, etc., S.: huc accedit, quod occultior vestra cupiditas esset; with ut: accedit, ut eo facilius animus evadat: ad Appii senectutem accedebat, ut caecus esset: accedebat, ut tempestatem ferrent facilius, Cs.: ad hoc detrimentum accessit, ut prohiberentur, etc., Cs. —To assent, accede, agree, approve, accept: ad eius condiciones: ad hoc consilium, N.: suadentibus, Ta.—(In appearance or character), to come near, approach, resemble, be like: homines ad Deos nullā re propius accedunt quam salutem hominibus dando: proxime ad nostram disciplinam illam: Antonio Philippus proxime accedebat.—To enter upon, undertake: ad bellorum pericula: ad amicitiam Caesaris, Cs.: ad vectigalia, to undertake the collection of: ad causam, the direction of a lawsuit: ad invidiam levandam: has naturae partīs, take up, describe, V.: ad rem p., to enter on the service of the state: huic ego causae actor accessi, entered upon as prosecutor. -
5 aditialis
ădĭtĭālis, e, adj. [aditus], pertaining to entrance:cena,
given by a magistrate when he entered upon his office, an inaugural feast, Varr. R. R. 3, 6, 6; Sen. Ep. 95, 41; 123, 4; Plin. 10, 20, 23, § 45; so,epulae,
id. 29, 4, 14, § 58. -
6 designatus
dē-signo or dissigno (the latter form preferred by Brambach in sense II. B. 2. infra; so Keller, ad Hor. Ep. 1, 5, 16; cf. Roby, L. G. 2, p. 384), āvi, ātum, 1, v. a., to mark out, trace out (freq. in the Aug. per.); to describe, designate, define (for syn. cf.: nomino, appello; voco, dico; facio, coöpto, evoco, prodo, declaro, renuntio, seligo).I.Lit.:* B.Aeneas urbem designat aratro,
Verg. A. 5, 755; cf.:moenia fossā,
id. ib. 7, 157:moenia sulco,
Ov. F. 4, 825; and:oppidum sulco,
Tac. A. 12, 24.— With dat.:finis templo Jovis,
Liv. 1, 10; cf.:locum circo,
id. 1, 35:—vulnere frontem, to mark, Stat. Th. 6, 782; cf.:nubila ingenti gyro,
id. ib. 1, 311.—Transf., to delineate, design, depict, represent, sc. by embroidering, weaving, etc.:II.Europen,
Ov. M. 6, 103.—Far more freq.,Trop.A.In gen., to point out, mark, denote by speech; to designate, describe, represent:B.haec ab hominibus callidis animadversa ac notata, verbis designata,
Cic. de Or. 1, 23, 109; cf.:affectus velut primis lineis designare,
Quint. 4, 2, 120; and:aliquem aliqua oratione,
Caes. B. G. 1, 18:notat et designat oculis ad caedem unumquemque nostrum,
Cic. Cat. 1, 1, 2; cf.:aliquem digito,
Ov. Am. 3, 1, 19; 3, 6, 77:decumam ex praeda,
Liv. 5, 25:aliquem nota ignaviae,
id. 24, 16:turpitudinem aliquam,
Cic. de Or. 2, 58, 236:quem (mundum) alio loco ipse designarit deum,
id. N. D. 1, 13, 33:multa, quae nimiam luxuriam et victoriae fiduciam designarent,
Caes. B. C. 3, 96.—In partic.1.In a bad sense, to contrive, devise, perpetrate (syn.:2.exsequi, patrare, perpetrare—very rare): quae designata sint et facta nequitia,
Plaut. Most. 2, 1, 66; cf.: Illa, quae antehac facta sunt, Omitto;modo quid designavit!
Ter. Ad. 1, 2, 7 Donat.—In a good sense:quid non ebrietas designat,
effect, do, accomplish, Hor. Ep. 1, 5, 16 Orell.—With access. idea of arrangement, to dispose, regulate, arrange, appoint, ordain, nominate, elect, choose:b.constituere et designare aliquid,
Cic. Div. 1, 38, 82:Anaxagoras primus omnium rerum descriptionem et modum mentis infinitae vi ac ratione designari et confici voluit,
to be designed and executed, id. N. D. 1, 11; cf. id. ib. 3, 35.—Esp., to appoint to a public office:aliquem praetorem,
Suet. Cal. 18:Mamertinum Consulem,
Amm. 21, 12, 25:ut ii decemviratum habeant, quos plebs designaverit: oblitus est, nullos ab plebe designari,
Cic. Agr. 2, 10 fin.:Catilina in proximum annum consulatum petebat, sperans si designatus foret, etc.,
Sall. C. 26.—Hence,Polit. t. t.: dēsig-nātus, elect; applied to a person elected to an office, but who has not yet entered upon it:(β).consul,
Cic. Fam. 11, 6; Vell. 2, 58, and the superscriptions of letters in Cic. Fam. 11, 4-8:tribunus plebis,
id. Agr. 2, 5, 11; id. Att. 3, 13; Sall. J. 27, 2:quaestor,
Vell. 2, 111, 3 et saep.—Also, said of the office itself:Pompeio consulatus designatus est,
Gell. 14, 7, 1.—Transf., expected; of a child not yet born:designatus civis,
Cic. Clu. 11, 32. -
7 designo
dē-signo or dissigno (the latter form preferred by Brambach in sense II. B. 2. infra; so Keller, ad Hor. Ep. 1, 5, 16; cf. Roby, L. G. 2, p. 384), āvi, ātum, 1, v. a., to mark out, trace out (freq. in the Aug. per.); to describe, designate, define (for syn. cf.: nomino, appello; voco, dico; facio, coöpto, evoco, prodo, declaro, renuntio, seligo).I.Lit.:* B.Aeneas urbem designat aratro,
Verg. A. 5, 755; cf.:moenia fossā,
id. ib. 7, 157:moenia sulco,
Ov. F. 4, 825; and:oppidum sulco,
Tac. A. 12, 24.— With dat.:finis templo Jovis,
Liv. 1, 10; cf.:locum circo,
id. 1, 35:—vulnere frontem, to mark, Stat. Th. 6, 782; cf.:nubila ingenti gyro,
id. ib. 1, 311.—Transf., to delineate, design, depict, represent, sc. by embroidering, weaving, etc.:II.Europen,
Ov. M. 6, 103.—Far more freq.,Trop.A.In gen., to point out, mark, denote by speech; to designate, describe, represent:B.haec ab hominibus callidis animadversa ac notata, verbis designata,
Cic. de Or. 1, 23, 109; cf.:affectus velut primis lineis designare,
Quint. 4, 2, 120; and:aliquem aliqua oratione,
Caes. B. G. 1, 18:notat et designat oculis ad caedem unumquemque nostrum,
Cic. Cat. 1, 1, 2; cf.:aliquem digito,
Ov. Am. 3, 1, 19; 3, 6, 77:decumam ex praeda,
Liv. 5, 25:aliquem nota ignaviae,
id. 24, 16:turpitudinem aliquam,
Cic. de Or. 2, 58, 236:quem (mundum) alio loco ipse designarit deum,
id. N. D. 1, 13, 33:multa, quae nimiam luxuriam et victoriae fiduciam designarent,
Caes. B. C. 3, 96.—In partic.1.In a bad sense, to contrive, devise, perpetrate (syn.:2.exsequi, patrare, perpetrare—very rare): quae designata sint et facta nequitia,
Plaut. Most. 2, 1, 66; cf.: Illa, quae antehac facta sunt, Omitto;modo quid designavit!
Ter. Ad. 1, 2, 7 Donat.—In a good sense:quid non ebrietas designat,
effect, do, accomplish, Hor. Ep. 1, 5, 16 Orell.—With access. idea of arrangement, to dispose, regulate, arrange, appoint, ordain, nominate, elect, choose:b.constituere et designare aliquid,
Cic. Div. 1, 38, 82:Anaxagoras primus omnium rerum descriptionem et modum mentis infinitae vi ac ratione designari et confici voluit,
to be designed and executed, id. N. D. 1, 11; cf. id. ib. 3, 35.—Esp., to appoint to a public office:aliquem praetorem,
Suet. Cal. 18:Mamertinum Consulem,
Amm. 21, 12, 25:ut ii decemviratum habeant, quos plebs designaverit: oblitus est, nullos ab plebe designari,
Cic. Agr. 2, 10 fin.:Catilina in proximum annum consulatum petebat, sperans si designatus foret, etc.,
Sall. C. 26.—Hence,Polit. t. t.: dēsig-nātus, elect; applied to a person elected to an office, but who has not yet entered upon it:(β).consul,
Cic. Fam. 11, 6; Vell. 2, 58, and the superscriptions of letters in Cic. Fam. 11, 4-8:tribunus plebis,
id. Agr. 2, 5, 11; id. Att. 3, 13; Sall. J. 27, 2:quaestor,
Vell. 2, 111, 3 et saep.—Also, said of the office itself:Pompeio consulatus designatus est,
Gell. 14, 7, 1.—Transf., expected; of a child not yet born:designatus civis,
Cic. Clu. 11, 32. -
8 dissigno
dē-signo or dissigno (the latter form preferred by Brambach in sense II. B. 2. infra; so Keller, ad Hor. Ep. 1, 5, 16; cf. Roby, L. G. 2, p. 384), āvi, ātum, 1, v. a., to mark out, trace out (freq. in the Aug. per.); to describe, designate, define (for syn. cf.: nomino, appello; voco, dico; facio, coöpto, evoco, prodo, declaro, renuntio, seligo).I.Lit.:* B.Aeneas urbem designat aratro,
Verg. A. 5, 755; cf.:moenia fossā,
id. ib. 7, 157:moenia sulco,
Ov. F. 4, 825; and:oppidum sulco,
Tac. A. 12, 24.— With dat.:finis templo Jovis,
Liv. 1, 10; cf.:locum circo,
id. 1, 35:—vulnere frontem, to mark, Stat. Th. 6, 782; cf.:nubila ingenti gyro,
id. ib. 1, 311.—Transf., to delineate, design, depict, represent, sc. by embroidering, weaving, etc.:II.Europen,
Ov. M. 6, 103.—Far more freq.,Trop.A.In gen., to point out, mark, denote by speech; to designate, describe, represent:B.haec ab hominibus callidis animadversa ac notata, verbis designata,
Cic. de Or. 1, 23, 109; cf.:affectus velut primis lineis designare,
Quint. 4, 2, 120; and:aliquem aliqua oratione,
Caes. B. G. 1, 18:notat et designat oculis ad caedem unumquemque nostrum,
Cic. Cat. 1, 1, 2; cf.:aliquem digito,
Ov. Am. 3, 1, 19; 3, 6, 77:decumam ex praeda,
Liv. 5, 25:aliquem nota ignaviae,
id. 24, 16:turpitudinem aliquam,
Cic. de Or. 2, 58, 236:quem (mundum) alio loco ipse designarit deum,
id. N. D. 1, 13, 33:multa, quae nimiam luxuriam et victoriae fiduciam designarent,
Caes. B. C. 3, 96.—In partic.1.In a bad sense, to contrive, devise, perpetrate (syn.:2.exsequi, patrare, perpetrare—very rare): quae designata sint et facta nequitia,
Plaut. Most. 2, 1, 66; cf.: Illa, quae antehac facta sunt, Omitto;modo quid designavit!
Ter. Ad. 1, 2, 7 Donat.—In a good sense:quid non ebrietas designat,
effect, do, accomplish, Hor. Ep. 1, 5, 16 Orell.—With access. idea of arrangement, to dispose, regulate, arrange, appoint, ordain, nominate, elect, choose:b.constituere et designare aliquid,
Cic. Div. 1, 38, 82:Anaxagoras primus omnium rerum descriptionem et modum mentis infinitae vi ac ratione designari et confici voluit,
to be designed and executed, id. N. D. 1, 11; cf. id. ib. 3, 35.—Esp., to appoint to a public office:aliquem praetorem,
Suet. Cal. 18:Mamertinum Consulem,
Amm. 21, 12, 25:ut ii decemviratum habeant, quos plebs designaverit: oblitus est, nullos ab plebe designari,
Cic. Agr. 2, 10 fin.:Catilina in proximum annum consulatum petebat, sperans si designatus foret, etc.,
Sall. C. 26.—Hence,Polit. t. t.: dēsig-nātus, elect; applied to a person elected to an office, but who has not yet entered upon it:(β).consul,
Cic. Fam. 11, 6; Vell. 2, 58, and the superscriptions of letters in Cic. Fam. 11, 4-8:tribunus plebis,
id. Agr. 2, 5, 11; id. Att. 3, 13; Sall. J. 27, 2:quaestor,
Vell. 2, 111, 3 et saep.—Also, said of the office itself:Pompeio consulatus designatus est,
Gell. 14, 7, 1.—Transf., expected; of a child not yet born:designatus civis,
Cic. Clu. 11, 32. -
9 incidentia
1.incĭdo, cĭdi, cāsum, 3 ( fut. part. act. incasurus, Plin. 2, 27, 27, § 97; perf. scanned incĭdĕrunt, Lucr. 6, 1174), v. n. [in-cado], to fall into or upon a thing, to fall, light upon (freq. and class.).I.Lit.A.In gen., constr. with in and acc.; less freq. with other prepp., with the dat., or absol.(α).With in and acc.:(β).in foveam,
Cic. Phil. 4, 5, 12:ex spelunca saxum in crura ejus incidit,
id. Fat. 3, 6:e nubi in nubem vis incidit ardens fulminis,
Lucr. 6, 145; cf. id. 296:in segetem flamma,
falls, Verg. A. 2, 305:pestilentia in urbem,
Liv. 27, 23 fin.:ut incideret luna tum in eam metam, quae esset umbra terrae, etc.,
entered, Cic. Rep. 1, 14, 22:in oculos,
Plin. 20, 17, 73, § 187:incidentibus vobis in vallum portasque,
Liv. 27, 13, 2:in laqueos,
Juv. 10, 314.—With other prepp.:(γ).incidit ictus Ingens ad terram duplicato poplite Turnus,
Verg. A. 12, 926:(turris) super agmina late incidit,
id. ib. 2, 467.—With dat.:(γ).incidere portis,
to rush into, Liv. 5, 11, 14; 5, 26, 8:lymphis putealibus,
Lucr. 6, 1174:caput incidit arae,
Ov. M. 5, 104: Sagunti ruinae nostris capitibus incident, Liv. 21, 10, 10:ultimis Romanis,
id. 28, 13, 9:jacenti,
Stat. Th. 5, 233:hi duo amnes confluentes incidunt Oriundi flumini,
empty, fall into, Liv. 44, 31, 4:modo serius incidis (sol) undis,
sink, Ov. M. 4, 198.—Absol.:B. (α).illa (hasta) volans, umeri surgunt qua tegmina summa, incidit,
Verg. A. 10, 477: incidit Adriaci spatium admirabile rhombi, i. e. into the fisherman ' s net, Juv. 4, 39. —With in and acc.:(β).in aliquem incurrere atque incidere,
Cic. Planc. 7, 17:cum hic in me incidit,
id. ib. 41, 99:C. Valerius Procillus, cum in fuga catenis vinctus traheretur, in ipsum Caesarem incidit,
Caes. B. G. 1, 53, 5:in insidias,
Cic. Fam. 7, 3, 3; cf.:in quos (milites), si qui ex acie fugerint, de improviso incidant,
id. Rosc. Am. 52, 151:in manus alicujus,
id. Clu. 7, 21:in vituperatores,
id. Fam. 7, 3, 6; 6, 1, 25.—With inter:(γ).inter catervas armatorum,
Liv. 25, 39.—With dat.:(δ).qui (oculi) quocumque inciderunt,
Cic. Mil. 1, 1; Plin. Ep. 5, 6, 13; Quint. 11, 3, 50:sane homini praeter opinionem improviso incidi,
Cic. Verr. 2, 2, 74, § 182:incidit huic Appennicolae bellator filius Anni,
Verg. A. 11, 699.—With acc. alone (late Lat.):C.bene quod meas potissimum manus incidisti,
App. M. 6, p. 176, 24; id. ib. p. 179, 4:fatales laqueos,
Vulc. Gall. Avid. Caes. 2, § 2.—Transf., to fall upon, attack, assault: triarii consurgentes... in hostem incidebant. Liv. 8, 8, 13:II.postquam acrius ultimis incidebat Romanus,
id. 28, 13, 9.Trop.A.In gen., to fall into any condition.(α).With in and acc.:(β).in morbum,
Cic. Fam. 13, 29, 4: in febriculam, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21 fin.:in miserias,
id. Phil. 2, 10, 24; cf.:qui inciderant (sc. in morbum) haud facile septimum diem superabant,
Liv. 41, 21, 5:ut si in hujusmodi amicitias ignari casu aliquo inciderint,
Cic. Lael. 12, 42:quodsi quis etiam a culpa vacuus in amicitiam ejus inciderat,
Sall. C. 14, 4:in honoris contentionem,
Cic. Lael. 10, 34:in imperiorum, honorum, gloriae cupiditatem,
id. Off. 1, 8, 26:in furorem et insaniam,
Cic. Pis. 20, 46. —With acc. alone:B.caecitatem, Ambros. de Tobia, 2: iram,
Lact. Plac. Narr. Fab. 1, 10:amorem,
id. ib. 14, 1.—To fall upon, befall:C.eo anno pestilentia gravis incidit in urbem agrosque,
Liv. 27, 23, 6:tantus terror incidit ejus exercitui,
fell upon, Caes. B. C. 3, 13, 2; cf.:ut nihil incidisset postea civitati mali, quod, etc.,
happened, Cic. de Or. 1, 7, 26.—In partic.1.To fall upon accidentally; to light upon, in thought or conversation:2.non consulto, sed casu in eorum mentionem incidi,
Cic. Div. in Caecil. 15, 50; id. Lael. 1, 3; cf.:fortuito in sermonem alicujus incidere,
id. de Or. 1, 24, 111:in eum sermonem incidere, qui, etc.,
id. Lael. 1, 2:in varios sermones,
id. Att. 16, 2, 4:cum in eam memoriam et recordationem nuper ex sermone quodam incidissemus,
id. Brut. 2, 9:iterum in mentionem incidimus viri,
Tac. H. 4, 5; Plin. Ep. 9, 33, 1.—To come or occur to one's mind:3.sapiens appeteret aliquid, quodcumque in mentem incideret et quodcumque tamquam occurreret,
come into his mind, Cic. Fin. 4, 16, 43; cf. Ter. Phorm. 1, 3, 5; id. Heaut. 3, 1, 75:redeunti, ex ipsa re mihi incidit suspicio,
id. And. 2, 2, 22; 3, 2, 21:tanta nunc suspicio de me incidit,
id. Ad. 4, 4, 5:dicam, verum, ut aliud ex alio incidit,
id. Heaut. 3, 3, 37:nihil te effugiet atque omne. quod erit in re occurret atque incidet,
Cic. de Or. 2, 34, 147:potantibus his apud Sex. Tarquinium incidit de uxoribus mentio,
Liv. 1, 57, 6.—To fall upon, happen in a certain time.(α).With in and acc.:(β).quod in id rei publicae tempus non incideris, sed veneris — judicio enim tuo, non casu in ipsum discrimen rerum contulisti tribunatum tuum—profecto vides, quanta vis, etc.,
Cic. Fam. 2, 7, 2:quorum aetas in eorum tempora, quos nominavi, incidit,
Cic. Or. 12, 39; cf. id. Fam. 5, 15, 3:quoniam in eadem rei publicae tempora incidimus,
id. ib. 5, 8, 3 fin.:facies me in quem diem Romana incidant mysteria certiorem,
id. Att. 6, 1, 26:cum in Kalendas Januarias Compitaliorum dies incidisset,
id. Pis. 4, 8:quae (bella) in ejus aetatem gravissima inciderunt,
Quint. 12, 11, 16: in eum annum quo erat Hortensius consul futurus, incidere, to fall into, i. e. to extend the case until, etc., id. 6, 5, 4; cf.:quintus annus cum in te praetorem incidisset,
Cic. Verr. 2, 2, 56, § 139.—With acc. alone (late Lat.):4.ut menses... autumnale tempus inciderent,
Sol. 1, § 44.—To fall out, happen, occur:5.et in nostra civitate et in ceteris, multis fortissimis atque optimis viris injustis judiciis tales casus incidisse,
Cic. Fam. 5, 17, 3:si quid tibi durius inciderit,
Prop. 1, 15, 28; cf.: si casus inciderit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 6:incidunt saepe tempora cum, etc.,
id. Off. 1, 10, 31:eorum ipsorum, quae honesta sunt, potest incidere saepe contentio et comparatio,
id. ib. 1, 43, 152:potest incidere quaestio,
Quint. 7, 1, 19:verbum si quod minus usitatum incidat,
id. 2, 5, 4:in magnis quoque auctoribus incidunt aliqua vitiosa,
id. 10, 2, 15; 11, 1, 70; Cels. 5, 27, 3: ea accidisse non quia haec facta sunt, arbitror;verum haec ideo facta, quia incasura erant illa,
Plin. 2, 27, 27, § 97:si quando ita incidat,
Quint. 2, 5, 5; cf.:forte ita incidit, ut, etc.,
Liv. 26, 23, 2:forte ita inciderat, ne, etc.,
id. 1, 46, 5.—To fall in with, coincide, agree with, in opinion, etc.:6.ne ipse incidat in Diodorum, etc.,
Cic. Fat. 8, 15.—To stumble upon, undertake at random:2. I.sic existumes non me fortuito ad tuam amplitudinem meis officiis amplectendam incidisse, etc.,
Cic. Fam. 5, 8, 3.— Hence in part. pres.: incĭdentĭa, subst., occurrences, events, Amm. 14, 5, 4; 22, 9, 2 al.Lit.:B.teneris arboribus incisis atque inflexis,
Caes. B. G. 2, 17, 4:arbores,
Plin. 12, 14, 30, § 54; 32, § 58:inciditur vitro, lapide, osseisve cultellis,
id. 12, 25, 54, § 115; cf.:palmes inciditur in medullam,
id. 14, 9, 11, § 84:venam,
to open, id. 29, 6, 58, § 126; Cels. 2, 8; Tac. A. 16, 19; cf.:incisi nervi,
Plin. 11, 37, 88, § 218:circa vulnus scalpello,
Cels. 5, 27, 3:pinnas,
to clip, Cic. Att. 4, 2, 5; so,vites falce,
Verg. E. 3, 11:pulmo incisus,
cut up, divided, Cic. Div. 1, 39, 85; cf.:eupatoria foliis per extremitates incisis,
i. e. notched, indented, Plin. 5, 6, 29, § 65:nos linum incidimus, legimus,
cut through, cut, Cic. Cat. 3, 5, 10:funem,
Verg. A. 3, 667: corpora mortuorum, to dissect, Cels. praef.:nocentes homines vivos,
id. ib.:quid habet haruspex cur pulmo incisus etiam in bonis extis dirimat tempus?
Cic. Div. 1, 39, 85:si rectum limitem rupti torrentibus pontes inciderint,
cut through, broken through, Quint. 2, 13, 16:squamisque incisus adaestuat amnis,
Stat. Th. 5, 517:non incisa notis marmcra publicis,
engraved, Hor. C. 4, 8, 13:tabula... his ferme incisa litteris fuit,
Liv. 6, 29 fin. —Transf.1.To cut in, to carve, engrave, inscribe on any thing; usually constr. with in and abl.; less freq. with in and acc., the dat., or absol.(α).With in and abl.:(β).id non modo tum scripserunt, verum etiam in aere incisum nobis tradiderunt,
Cic. Verr. 2, 4, 65; cf.:foedus in columna aenea incisum et perscriptum,
id. Balb. 23, 53; id. Verr. 2, 2, 63, § 154:in qua basi grandibus litteris P. Africani nomen erat incisum,
id. ib. 2, 4, 34, §74: nomina in tabula incisa,
id. Fam. 13, 36, 1:notum est carmen incisum in sepulcro,
id. de Sen. 17, 61; id. Pis. 29, 72; id. Font. 14, 31:incidens litteras in fago recenti,
Plin. 16, 9, 14, § 35:indicem in aeneis tabulis,
Suet. Aug. 101:quae vos incidenda in aere censuistis,
Plin. Pan. 75, 1.—With in and acc.:(γ).quae (acta) ille in aes incidit,
Plin. Pan. 1, 7, 16:leges in aes incisae,
Liv. 3, 57 fin.:lege jam in aes incisā,
Suet. Aug. 28 fin.:quod ita erit gestum, lex erit, et in aes incidi jubebitis credo illa legitima: consules populum jure rogaverunt, etc.,
Cic. Phil. 1, 10, 26.—With dat. ( poet. and post-Aug.):(δ).verba ceris,
Ov. M. 9, 529:amores arboribus,
Verg. E. 10, 53:fastos marmoreo parieti,
Suet. Gramm. 17:nomen non trabibus aut saxis,
Plin. Pan. 54, 7; cf.:primum aliquid da, quod possim titulis incidere,
i. e. among your titles, Juv. 8, 69.—Absol.:2.incidebantur jam domi leges,
Cic. Mil. 32, 87; cf.:tabula his litteris incīsa,
Liv. 6, 29, 9:sine delectu morum quisquis incisus est,
inscribed, registered, Sen. Ben. 4, 28:Victorem litteris incisis appellare,
Macr. S. 3, 6, 11.—To make by [p. 921] cutting, to cut (rare):II.ferroque incidit acuto Perpetuos dentes et serrae repperit usum,
Ov. M. 8, 245:novas incide faces, tibi ducitur uxor,
Verg. E. 8, 29; Col. 2, 21, 3.Trop.A.To break off, interrupt, put an end to:B.poëma ad Caesarem, quod institueram, incidi,
have broken off, stopped, Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 11:inciditur omnis jam deliberatio, si intellegitur non posse fieri,
id. de Or. 2, 82, 336; cf. Liv. 32, 37, 5:tandem haec singultu verba incidente profatur,
Stat. Th. 9, 884:novas lites,
Verg. E. 9, 14:ludum,
Hor. Ep. 1, 14, 36:vocis genus crebro incidens,
broken, interrupted, Cic. de Or. 3, 58, 217.—To cut off, cut short, take away, remove:C. 1.media,
to cut short, Cic. Phil. 2, 19, 47:qui mihi pinnas inciderant nolunt easdem renasci,
id. 4, 2, 5:Tarquinius spe omni reditus incisā exsulatum Tusculum abiit,
cut off, Liv. 2, 15, 7:spe incisā,
id. 3, 58, 6; 35, 31, 7; cf. id. 44, 6, 13; 44, 13, 3:tantos actus,
Sil. 3, 78:ipsam, quam promimus horam casus incidit,
Sen. Ep. 101:testamentum,
to annul, invalidate, Dig. 28, 4, 3.—incī-sum, i, n., rhet. t. t. for the Gr. komma, a section or division of a sentence, a clause: quae nescio cur, cum Graeci kommata et kôla nominent, nos non recte incisa et membra dicamus, Cic. Or. 62, 211 (for which:2.incisiones et membra,
id. 64, 261):incisum erit sensus non expleto numero conclusus, plerisque pars membri,
Quint. 9, 4, 122; cf. id. ib. 22; 32; 44; 67; 123.—incīsē, adv., in short clauses:quo pacto deceat incise membratimve dici,
Cic. Or. 63, 212; cf. incisim. -
10 incido
1.incĭdo, cĭdi, cāsum, 3 ( fut. part. act. incasurus, Plin. 2, 27, 27, § 97; perf. scanned incĭdĕrunt, Lucr. 6, 1174), v. n. [in-cado], to fall into or upon a thing, to fall, light upon (freq. and class.).I.Lit.A.In gen., constr. with in and acc.; less freq. with other prepp., with the dat., or absol.(α).With in and acc.:(β).in foveam,
Cic. Phil. 4, 5, 12:ex spelunca saxum in crura ejus incidit,
id. Fat. 3, 6:e nubi in nubem vis incidit ardens fulminis,
Lucr. 6, 145; cf. id. 296:in segetem flamma,
falls, Verg. A. 2, 305:pestilentia in urbem,
Liv. 27, 23 fin.:ut incideret luna tum in eam metam, quae esset umbra terrae, etc.,
entered, Cic. Rep. 1, 14, 22:in oculos,
Plin. 20, 17, 73, § 187:incidentibus vobis in vallum portasque,
Liv. 27, 13, 2:in laqueos,
Juv. 10, 314.—With other prepp.:(γ).incidit ictus Ingens ad terram duplicato poplite Turnus,
Verg. A. 12, 926:(turris) super agmina late incidit,
id. ib. 2, 467.—With dat.:(γ).incidere portis,
to rush into, Liv. 5, 11, 14; 5, 26, 8:lymphis putealibus,
Lucr. 6, 1174:caput incidit arae,
Ov. M. 5, 104: Sagunti ruinae nostris capitibus incident, Liv. 21, 10, 10:ultimis Romanis,
id. 28, 13, 9:jacenti,
Stat. Th. 5, 233:hi duo amnes confluentes incidunt Oriundi flumini,
empty, fall into, Liv. 44, 31, 4:modo serius incidis (sol) undis,
sink, Ov. M. 4, 198.—Absol.:B. (α).illa (hasta) volans, umeri surgunt qua tegmina summa, incidit,
Verg. A. 10, 477: incidit Adriaci spatium admirabile rhombi, i. e. into the fisherman ' s net, Juv. 4, 39. —With in and acc.:(β).in aliquem incurrere atque incidere,
Cic. Planc. 7, 17:cum hic in me incidit,
id. ib. 41, 99:C. Valerius Procillus, cum in fuga catenis vinctus traheretur, in ipsum Caesarem incidit,
Caes. B. G. 1, 53, 5:in insidias,
Cic. Fam. 7, 3, 3; cf.:in quos (milites), si qui ex acie fugerint, de improviso incidant,
id. Rosc. Am. 52, 151:in manus alicujus,
id. Clu. 7, 21:in vituperatores,
id. Fam. 7, 3, 6; 6, 1, 25.—With inter:(γ).inter catervas armatorum,
Liv. 25, 39.—With dat.:(δ).qui (oculi) quocumque inciderunt,
Cic. Mil. 1, 1; Plin. Ep. 5, 6, 13; Quint. 11, 3, 50:sane homini praeter opinionem improviso incidi,
Cic. Verr. 2, 2, 74, § 182:incidit huic Appennicolae bellator filius Anni,
Verg. A. 11, 699.—With acc. alone (late Lat.):C.bene quod meas potissimum manus incidisti,
App. M. 6, p. 176, 24; id. ib. p. 179, 4:fatales laqueos,
Vulc. Gall. Avid. Caes. 2, § 2.—Transf., to fall upon, attack, assault: triarii consurgentes... in hostem incidebant. Liv. 8, 8, 13:II.postquam acrius ultimis incidebat Romanus,
id. 28, 13, 9.Trop.A.In gen., to fall into any condition.(α).With in and acc.:(β).in morbum,
Cic. Fam. 13, 29, 4: in febriculam, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21 fin.:in miserias,
id. Phil. 2, 10, 24; cf.:qui inciderant (sc. in morbum) haud facile septimum diem superabant,
Liv. 41, 21, 5:ut si in hujusmodi amicitias ignari casu aliquo inciderint,
Cic. Lael. 12, 42:quodsi quis etiam a culpa vacuus in amicitiam ejus inciderat,
Sall. C. 14, 4:in honoris contentionem,
Cic. Lael. 10, 34:in imperiorum, honorum, gloriae cupiditatem,
id. Off. 1, 8, 26:in furorem et insaniam,
Cic. Pis. 20, 46. —With acc. alone:B.caecitatem, Ambros. de Tobia, 2: iram,
Lact. Plac. Narr. Fab. 1, 10:amorem,
id. ib. 14, 1.—To fall upon, befall:C.eo anno pestilentia gravis incidit in urbem agrosque,
Liv. 27, 23, 6:tantus terror incidit ejus exercitui,
fell upon, Caes. B. C. 3, 13, 2; cf.:ut nihil incidisset postea civitati mali, quod, etc.,
happened, Cic. de Or. 1, 7, 26.—In partic.1.To fall upon accidentally; to light upon, in thought or conversation:2.non consulto, sed casu in eorum mentionem incidi,
Cic. Div. in Caecil. 15, 50; id. Lael. 1, 3; cf.:fortuito in sermonem alicujus incidere,
id. de Or. 1, 24, 111:in eum sermonem incidere, qui, etc.,
id. Lael. 1, 2:in varios sermones,
id. Att. 16, 2, 4:cum in eam memoriam et recordationem nuper ex sermone quodam incidissemus,
id. Brut. 2, 9:iterum in mentionem incidimus viri,
Tac. H. 4, 5; Plin. Ep. 9, 33, 1.—To come or occur to one's mind:3.sapiens appeteret aliquid, quodcumque in mentem incideret et quodcumque tamquam occurreret,
come into his mind, Cic. Fin. 4, 16, 43; cf. Ter. Phorm. 1, 3, 5; id. Heaut. 3, 1, 75:redeunti, ex ipsa re mihi incidit suspicio,
id. And. 2, 2, 22; 3, 2, 21:tanta nunc suspicio de me incidit,
id. Ad. 4, 4, 5:dicam, verum, ut aliud ex alio incidit,
id. Heaut. 3, 3, 37:nihil te effugiet atque omne. quod erit in re occurret atque incidet,
Cic. de Or. 2, 34, 147:potantibus his apud Sex. Tarquinium incidit de uxoribus mentio,
Liv. 1, 57, 6.—To fall upon, happen in a certain time.(α).With in and acc.:(β).quod in id rei publicae tempus non incideris, sed veneris — judicio enim tuo, non casu in ipsum discrimen rerum contulisti tribunatum tuum—profecto vides, quanta vis, etc.,
Cic. Fam. 2, 7, 2:quorum aetas in eorum tempora, quos nominavi, incidit,
Cic. Or. 12, 39; cf. id. Fam. 5, 15, 3:quoniam in eadem rei publicae tempora incidimus,
id. ib. 5, 8, 3 fin.:facies me in quem diem Romana incidant mysteria certiorem,
id. Att. 6, 1, 26:cum in Kalendas Januarias Compitaliorum dies incidisset,
id. Pis. 4, 8:quae (bella) in ejus aetatem gravissima inciderunt,
Quint. 12, 11, 16: in eum annum quo erat Hortensius consul futurus, incidere, to fall into, i. e. to extend the case until, etc., id. 6, 5, 4; cf.:quintus annus cum in te praetorem incidisset,
Cic. Verr. 2, 2, 56, § 139.—With acc. alone (late Lat.):4.ut menses... autumnale tempus inciderent,
Sol. 1, § 44.—To fall out, happen, occur:5.et in nostra civitate et in ceteris, multis fortissimis atque optimis viris injustis judiciis tales casus incidisse,
Cic. Fam. 5, 17, 3:si quid tibi durius inciderit,
Prop. 1, 15, 28; cf.: si casus inciderit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 6:incidunt saepe tempora cum, etc.,
id. Off. 1, 10, 31:eorum ipsorum, quae honesta sunt, potest incidere saepe contentio et comparatio,
id. ib. 1, 43, 152:potest incidere quaestio,
Quint. 7, 1, 19:verbum si quod minus usitatum incidat,
id. 2, 5, 4:in magnis quoque auctoribus incidunt aliqua vitiosa,
id. 10, 2, 15; 11, 1, 70; Cels. 5, 27, 3: ea accidisse non quia haec facta sunt, arbitror;verum haec ideo facta, quia incasura erant illa,
Plin. 2, 27, 27, § 97:si quando ita incidat,
Quint. 2, 5, 5; cf.:forte ita incidit, ut, etc.,
Liv. 26, 23, 2:forte ita inciderat, ne, etc.,
id. 1, 46, 5.—To fall in with, coincide, agree with, in opinion, etc.:6.ne ipse incidat in Diodorum, etc.,
Cic. Fat. 8, 15.—To stumble upon, undertake at random:2. I.sic existumes non me fortuito ad tuam amplitudinem meis officiis amplectendam incidisse, etc.,
Cic. Fam. 5, 8, 3.— Hence in part. pres.: incĭdentĭa, subst., occurrences, events, Amm. 14, 5, 4; 22, 9, 2 al.Lit.:B.teneris arboribus incisis atque inflexis,
Caes. B. G. 2, 17, 4:arbores,
Plin. 12, 14, 30, § 54; 32, § 58:inciditur vitro, lapide, osseisve cultellis,
id. 12, 25, 54, § 115; cf.:palmes inciditur in medullam,
id. 14, 9, 11, § 84:venam,
to open, id. 29, 6, 58, § 126; Cels. 2, 8; Tac. A. 16, 19; cf.:incisi nervi,
Plin. 11, 37, 88, § 218:circa vulnus scalpello,
Cels. 5, 27, 3:pinnas,
to clip, Cic. Att. 4, 2, 5; so,vites falce,
Verg. E. 3, 11:pulmo incisus,
cut up, divided, Cic. Div. 1, 39, 85; cf.:eupatoria foliis per extremitates incisis,
i. e. notched, indented, Plin. 5, 6, 29, § 65:nos linum incidimus, legimus,
cut through, cut, Cic. Cat. 3, 5, 10:funem,
Verg. A. 3, 667: corpora mortuorum, to dissect, Cels. praef.:nocentes homines vivos,
id. ib.:quid habet haruspex cur pulmo incisus etiam in bonis extis dirimat tempus?
Cic. Div. 1, 39, 85:si rectum limitem rupti torrentibus pontes inciderint,
cut through, broken through, Quint. 2, 13, 16:squamisque incisus adaestuat amnis,
Stat. Th. 5, 517:non incisa notis marmcra publicis,
engraved, Hor. C. 4, 8, 13:tabula... his ferme incisa litteris fuit,
Liv. 6, 29 fin. —Transf.1.To cut in, to carve, engrave, inscribe on any thing; usually constr. with in and abl.; less freq. with in and acc., the dat., or absol.(α).With in and abl.:(β).id non modo tum scripserunt, verum etiam in aere incisum nobis tradiderunt,
Cic. Verr. 2, 4, 65; cf.:foedus in columna aenea incisum et perscriptum,
id. Balb. 23, 53; id. Verr. 2, 2, 63, § 154:in qua basi grandibus litteris P. Africani nomen erat incisum,
id. ib. 2, 4, 34, §74: nomina in tabula incisa,
id. Fam. 13, 36, 1:notum est carmen incisum in sepulcro,
id. de Sen. 17, 61; id. Pis. 29, 72; id. Font. 14, 31:incidens litteras in fago recenti,
Plin. 16, 9, 14, § 35:indicem in aeneis tabulis,
Suet. Aug. 101:quae vos incidenda in aere censuistis,
Plin. Pan. 75, 1.—With in and acc.:(γ).quae (acta) ille in aes incidit,
Plin. Pan. 1, 7, 16:leges in aes incisae,
Liv. 3, 57 fin.:lege jam in aes incisā,
Suet. Aug. 28 fin.:quod ita erit gestum, lex erit, et in aes incidi jubebitis credo illa legitima: consules populum jure rogaverunt, etc.,
Cic. Phil. 1, 10, 26.—With dat. ( poet. and post-Aug.):(δ).verba ceris,
Ov. M. 9, 529:amores arboribus,
Verg. E. 10, 53:fastos marmoreo parieti,
Suet. Gramm. 17:nomen non trabibus aut saxis,
Plin. Pan. 54, 7; cf.:primum aliquid da, quod possim titulis incidere,
i. e. among your titles, Juv. 8, 69.—Absol.:2.incidebantur jam domi leges,
Cic. Mil. 32, 87; cf.:tabula his litteris incīsa,
Liv. 6, 29, 9:sine delectu morum quisquis incisus est,
inscribed, registered, Sen. Ben. 4, 28:Victorem litteris incisis appellare,
Macr. S. 3, 6, 11.—To make by [p. 921] cutting, to cut (rare):II.ferroque incidit acuto Perpetuos dentes et serrae repperit usum,
Ov. M. 8, 245:novas incide faces, tibi ducitur uxor,
Verg. E. 8, 29; Col. 2, 21, 3.Trop.A.To break off, interrupt, put an end to:B.poëma ad Caesarem, quod institueram, incidi,
have broken off, stopped, Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 11:inciditur omnis jam deliberatio, si intellegitur non posse fieri,
id. de Or. 2, 82, 336; cf. Liv. 32, 37, 5:tandem haec singultu verba incidente profatur,
Stat. Th. 9, 884:novas lites,
Verg. E. 9, 14:ludum,
Hor. Ep. 1, 14, 36:vocis genus crebro incidens,
broken, interrupted, Cic. de Or. 3, 58, 217.—To cut off, cut short, take away, remove:C. 1.media,
to cut short, Cic. Phil. 2, 19, 47:qui mihi pinnas inciderant nolunt easdem renasci,
id. 4, 2, 5:Tarquinius spe omni reditus incisā exsulatum Tusculum abiit,
cut off, Liv. 2, 15, 7:spe incisā,
id. 3, 58, 6; 35, 31, 7; cf. id. 44, 6, 13; 44, 13, 3:tantos actus,
Sil. 3, 78:ipsam, quam promimus horam casus incidit,
Sen. Ep. 101:testamentum,
to annul, invalidate, Dig. 28, 4, 3.—incī-sum, i, n., rhet. t. t. for the Gr. komma, a section or division of a sentence, a clause: quae nescio cur, cum Graeci kommata et kôla nominent, nos non recte incisa et membra dicamus, Cic. Or. 62, 211 (for which:2.incisiones et membra,
id. 64, 261):incisum erit sensus non expleto numero conclusus, plerisque pars membri,
Quint. 9, 4, 122; cf. id. ib. 22; 32; 44; 67; 123.—incīsē, adv., in short clauses:quo pacto deceat incise membratimve dici,
Cic. Or. 63, 212; cf. incisim. -
11 incubo
1.in-cŭbo, ŭi, ĭtum, āre (rarely āvi, ātum, in the sense of to brood), 1, v. n. and a., to lie in a place or upon a thing (class.).I.Lit.:B.hic leno aegrotus incubat in Aesculapii fano,
Plaut. Curc. 1, 1, 61: namque incubare satius te fuerat Jovi, against (the statue of) Jupiter, id. ib. 2, 2, 16:umero incubat hasta,
rests, lies upon her shoulder, Ov. M. 6, 593:ipsi caetris superpositis incubantes flumen tranavere,
Liv. 21, 27, 5:his (utribus) incubantes tranavere amnem,
Curt. 7, 21, 18.— Poet.: ferro, to fall upon one ' s sword, Sen. Hippol. 259.— In part. pres.: incubans, lying near to, bordering upon:jugum mari,
Plin. 6, 17, 20, § 53.—In partic.1.To sit upon eggs, to brood, to hatch:2.gallinas incubare fetibus alienigenis patiemur,
Col. 8, 5, 10:ova gallinis incubanda subicere,
Plin. 10, 59, 79, § 161:ova incubita,
id. 29, 3, 11, § 45.—To abide or dwell in:3.rure incubabo in praefectura mea,
Plaut. Cas. 1, 1, 21:lucos et specus,
to inhabit, App. M. 4, p. 150, 15. —Pregn.: tabernulam littori proximam, vitatis maris fluctibus, incubabant,
i. e. entered and lodged, App. M. 7, p. 190.—To be in, lie in, rest in or on:4.purpura atque auro,
Sen. Thyest. 909:pavidusque pinnis anxiae noctis vigil incubabat,
on his wings, id. ib. 570 sq.—To cling to, fall upon, said of mourners over the dead, etc.:II.indigna fui marito accendisse rogum, incubuisse viro?
Luc. 9, 57; 8, 727; cf. id. 2, 27 al.—Trop., to brood over, to watch jealously over a thing, either to keep or get possession of it:2.qui illi pecuniae, quam condiderat, spe jam atque animo incubaret,
Cic. Clu. 26, 72:auro,
Verg. G. 2, 507:divitiis,
id. A. 6, 610:publicis thesauris,
to retain sole possession of, Liv. 6, 15:opimae praedae,
Flor. 2, 10, 2.—To press upon, weigh upon, be a burden to, fasten on:3.ut inhaerentem atque incubantem Italiae extorqueret Annibalem,
Flor. 2, 6, 57:protervus menti furor,
Sen. Hippol. 268:illi mors gravis incubat,
id. Thyest. 401.—To settle on, attach one ' s self to any thing. — Absol., of bees:2.nisi incubavere,
Plin. 11, 16, 15, § 45.— Usually with dat.:leo victor armento incubat,
Sen. Thyest. 733:ponto nox incubat atra,
glooms over, darkens, Verg. A. 1, 89:quamvis ipsis urbis faucibus incubaret,
took up a position at, Flor. 1, 10, 2;but cf.: pigra incubat Caligo terras,
Avien. Or. Mar. 236:caelum quod incubat urbi,
Val. Fl. 2, 494.incŭbo, ōnis, m. [1. incubo], one who lies upon any thing.I.A spirit that watches over buried treasures (post-class.):II.cum modo incuboni pileum rapuisset, thesaurum invenit,
Petr. Fragm. Trag. 38, 8.—The nightmare, incubus (post-class.):ab incubone deludi,
Scrib. Comp. 100:de incubone praesumptio,
Tert. Anim. 44. -
12 accipiō
accipiō cēpī, ceptus, ere [ad+capio], to take without effort, receive, get, accept. — Of voluntary taking, to take, accept, take into possession, receive: obsides, Cs.: divitias, N.: aliquid a patre, inherit, N.: suspitio acceptae pecuniae ob rem iudicandam (of a bribe): pecuniam per Volcatium, by the hands of: alqm gremio, V.: milites urbe tectisve, L.: sucos ore aut volnere, O. — Fig.: oculis aut pectore noctem, V.—To admit, let in: armatos in arcem, L.: alqm in amicitiam: (parentes) in civitatem, to citizenship, L.— To take under protection: (virginem) accepi, acceptam servabo, T.: taedā accepta iugali, i. e. wedded, O.—To receive as a guest, entertain, welcome: Laurentes nymphae, accipite Aenean, V.: quam Delos orantem accepit, O.: (eum) in vestram fidem, into your confidence.— Ironically, to entertain, deal with, treat: indignis modis, T.: quo te modo accepissem, nisi iratus essem: eum male acceptum... coegit, etc. (of a defeated enemy), N.—In busines, to collect (money): a praetore pecuniam. — acceptus, P., received, collected: accepta pecunia. — Esp. in the phrase, referre acceptum (alqd), to credit, give credit for: amplius sestertium ducentiens acceptum hereditatibus rettuli, entered to the credit of inheritance, i. e. owe to bequests: alcui vitam suam referre acceptam, acknowledge that he owes his life, etc.: salutem imperi uni omnes acceptam relaturos, Cs. — In law: sponsionem acceptam facere, to discharge the bond, acknowledge payment of the sponsio.—Of involuntary taking, to receive, get, be the recipient of, take, submit to, suffer, bear: volnera tergo, V.: graviore volnere accepto, Cs.: cum semel accepit solem (leo), has felt the power of, H.: hunc metum, i. e. take this risk, T.: contumeliam, T. — Esp. of places, to admit, take in, receive, open to: Strophadum me litora primum Accipiunt, V.: nullae eum urbes accipiunt, nulla moenia, L.: illum unda accipit sinu vasto, V. — Fig., of perception and thought: quae accepi auribus, T.: mandata auribus: quem ipse accepi oculis animoque sensum, hunc, etc., the impression I received.—In gen., to take, hear, attend to, perceive, understand, learn: Accipe nunc Danaum insidias, listen to, V.: sicut ego accepi, as I have heard, S.: ut accepi a senibus: accipite... veterem orationem Archytae: quae postea acciderant, Cs.: reliquos ne famā quidem acceperunt, have not heard of them, Cs.: si te aequo animo ferre accipiet, T.: hoc sic fieri solere accepimus: ex parente ita accepi, munditias mulieribus convenire, S.: ut celeriter acciperet quae tradebantur, understood, N.— Absol: non recte accipis, T.: volenti animo de ambobus acceperant, had eagerly welcomed news of both, S.—In partic., of a word or pledge, take: accipe daque fidem, i. e. exchange solemn assurances, V.—Praegn., to take, interpret, explain: ad contumeliam omnia, to regard as an insult, T.: his in maius acceptis, being exaggerated, L.: hoc in bonam partem, take kindly: alqd durius: facinus severe accipere, with displeasure: aliter tuom amorem atque est, T.: aequo animo, S. — Accipere aliquid in omen, to regard a thing as an omen, accept the omen: id a plerisque in omen magni terroris acceptum, L.; but accipere omen, to receive as a ( favorable) omen, L.—With ellips. of omen: Accipio, adgnoscoque deos, I accept ( the omen) and, etc., V.—To accept, be satisfied with, approve: dos, Pamphile, est decem talenta. Pam. Accipio, T.: ‘equi te esse feri similem, dico.’ Ridemus et ipse Messius, ‘accipio,’ I allow it, exactly so, H.: ab hoste armato condicionem, Cs.— To take upon one, undertake, assume, undergo: bellum, quod novus imperator noster accipiat, in which... succeeds to the command: causam: eos (magistratūs): iudicium (of the defendant), stand the trial: iudicium accipere pro Quinctio, i. e. agree for Q. to stand trial.* * *accipere, accepi, acceptus V TRANStake, grasp, receive, accept, undertake; admit, let in, hear, learn; obey
См. также в других словарях:
Entered — Enter En ter, v. t. [imp. & p. p. {Entered}; p. pr. & vb. n. {Entering}.] [OE. entren, enteren, F. entrer, fr. L. intrare, fr. intro inward, contr. fr. intero (sc. loco), fr. inter in between, between. See {Inter }, {In}, and cf. {Interior}.] 1.… … The Collaborative International Dictionary of English
enter upon — verb take possession of She entered upon the estate of her rich relatives • Syn: ↑come upon, ↑luck into • Hypernyms: ↑get, ↑acquire • Verb Frames: Somebody s so … Useful english dictionary
come upon — verb 1. find unexpectedly (Freq. 10) the archeologists chanced upon an old tomb she struck a goldmine The hikers finally struck the main path to the lake • Syn: ↑fall upon, ↑strike, ↑light upon, ↑ … Useful english dictionary
enter on/upon — 1) formal begin (an activity or job); start to pursue (a particular course in life) he entered upon a turbulent political career 2) Law (as a legal entitlement) go freely into property as or as if the owner * * * enter on/upon [phrasal verb]… … Useful english dictionary
enter upon something — ˈenter on/upon sth derived (formal) to start to do sth or become involved in it • to enter on a new career • She entered upon a love affair which was to ruin her marriage. Main entry: ↑enter … Useful english dictionary
fix on/upon — [phrasal verb] fix on/upon (something) 1 : to direct your attention or thoughts toward (something) : to focus on (something) He has fixed on/upon the idea of going back to school. All eyes fixed on her as she entered the room. [=everyone looked… … Useful english dictionary
Trams in Kingston upon Hull — See also: Trolleybuses in Kingston upon Hull Plan of the Hull tram system. The Kingston upon Hull tramway network was a network of 4 ft 8 1⁄2 in (1,435 mm) tram lines following the five main roads radially out of the … Wikipedia
enter upon — phrasal verb enter on or enter upon [transitive] Word forms enter on : present tense I/you/we/they enter on he/she/it enters on present participle entering on past tense entered on past participle entered on formal enter on/upon something to… … English dictionary
Thomas Pelham-Holles, 1st Duke of Newcastle-upon-Tyne — Infobox Prime Minister honorific prefix = His Grace name=The Duke of Newcastle honorific suffix = KG, PC 250px order =Prime Minister of Great Britain term start =2 July 1757 term end =26 May 1762 monarch =George II George III predecessor =The… … Wikipedia
City upon a Hill — For other uses, see City on a Hill (disambiguation). A City Upon A Hill is a phrase from the parable of Salt and Light in Jesus Sermon on the Mount. In Matthew 5:14, he tells his listeners, You are the light of the world. A city that is set on a… … Wikipedia
Who breaks a butterfly upon a wheel? — is a quotation – sometimes misquoted with on in place of upon – from Alexander Pope s Epistle to Dr Arbuthnot of January 1735. The line has entered common use and has become associated with more recent figures. It can be taken as referring to… … Wikipedia